PCOS
Je bent op deze pagina gekomen omdat je de diagnose PCOS hebt of omdat je het vermoeden hebt dat je PCOS hebt.
PCOS is de afkorting van Poly Cysteus Ovarium Syndroom. Letterlijk betekent dit dat er meerdere (poly) vochtblaasjes (cysten) in je eierstok (ovarium) zijn. Toch kun je ook PCOS hebben zonder de cystes in de eierstokken, hoewel dat weinig voorkomt. Het is een aandoening waarbij sprake is van een hormonale disbalans waardoor er niet elke maand een eisprong plaatsvindt. PCOS is geen ziekte maar een syndroom. Dit houdt in dat sprake is van meerdere symptomen die niet allemaal bij elke vrouw tot uiting hoeven te komen. Het beeld van PCOS is dus bij elke vrouw anders. Daarom behoefte elke aanpak een persoonlijke aanpak.
Diagnose PCOS
Er kan sprake zijn van PCOS als je minstens twee van de volgende drie kenmerken hebt:
1 Menstruatie
Er zijn minder dan 8 menstruaties per jaar of de menstruatie blijft geheel uit.
2 Testosteron waarden
Verhoogde waarde van testosteron en/of verschijnselen die passen bij een verhoogde waarde van testosteron, zoals bijvoorbeeld acne of overbeharing volgens een mannelijk patroon.
3 Echoscopie
Bij inwendige echoscopie worden er meer dan twintig* follikels in één of beide eierstokken gezien.
*bij oude apparatuur is dit 12 follikels
Omdat dus niet iedereen dezelfde kenmerken heeft, kunnen dus ook de klachten per vrouw verschillend zijn.
Hormonen
Normaliter ontwikkelen zich enkele eiblaasjes (follikels) in de eierstokken in het begin van de menstruatiecyclus. Uiteindelijk groeit er meestal 1 eiblaasje verder tot deze knapt. Dat knappen noemen we de eisprong; dat betekent dat het eitje uit de follikel komt en door de eileider wordt opgevangen, waarna het naar de baarmoeder gaat. PCOS is een aandoening waarbij vrouwen meerdere kleine follikels ontwikkelen in de eierstokken, wat kan leiden tot moeilijkheden bij de groei en ovulatie van de eicellen. Als gevolg van het uitblijven van de eisprong kan ook de frequentie of zelfs de afwezigheid van menstruatie optreden. Dit kan leiden tot een aanzienlijke afname van de vruchtbaarheid. De onvolgroeide follikels die zich bij PCOS vormen, worden vaak aangeduid als cysten.
Je lichaam maakt hormonen aan om verschillende dingen te laten gebeuren. Sommige hebben invloed op de menstruatiecyclus en geven de mogelijkheid om zwanger te kunnen raken. De hormonen die een rol spelen bij PCOS zijn onder andere:
- Androgenen zoals testosteron. Ze worden vaak mannelijke hormonen genoemd, maar vrouwen hebben ze ook. Vrouwen met PCOS hebben de neiging om hogere niveaus te hebben.
- Insuline. Dit hormoon regelt de bloedsuikerspiegel. Bij PCOS reageert het lichaam niet altijd op de juiste manier en is er vaak sprake van een vorm van insulineresistentie.
- FSH. Het follikel stimulerend hormoon is vaak te laag om eiblaasjes te laten rijpen. Hierdoor onderstaan er meerdere, kleine met vochtgevulde blaasjes.
- LH (Luteïniserend Hormoon). Het hormoon is vaak te hoog. Het hormoon dat de eisprong opwekt.
Oorzaken van PCOS
De wetenschap is er nog niet over uit wat de exacte oorzaak is. Wetenschappers denken dat het genetisch is, want we zien dat moeders en zussen het vaak ook hebben. Maar het is niet zo dat, als je erfelijk belast bent met deze genen, je altijd PCOS krijgt. We zien dat sommige 1 eiige tweelingen niet beiden PCOS hebben. Hieruit blijkt dat de je omgeving en leefstijl een enorme rol speelt in de uiting van PCOS. Dat noemen de epigenetica. Daar ligt dus ook meteen de sleutel.
Wat gebeurt er als je niks doet aan PCOS?
Vrouwen met PCOS hebben mogelijk een verhoogde kans om op latere leeftijd gezondheidsproblemen te krijgen. Meestal treden deze problemen pas rond of na de overgang op. Dit zijn diabetes mellitus type II (suikerziekte), hart- en vaatziekten, hoge bloeddruk en op jonge leeftijd al een verhoogde kans op kanker van het baarmoederslijmvlies (endometriumcarcinoom). Het kan ook bijvoorbeeld de mogelijkheid om zwanger te raken beïnvloeden. Sommige van deze problemen hangen samen met overgewicht en een verminderde gevoeligheid voor insuline. Vroegtijdige vaststelling en behandeling van deze problemen kan de gevolgen op lange termijn verminderen. De kans op het ontwikkelen van deze aandoeningen kan je verlagen door een gezonde leefstijl.
PCOS drijvers
Wij weten dat er een aantal factoren zijn die jouw PCOS klachten kunnen verergeren. Dat kunnen o.a. zijn:
- Insulineresistentie, al dan niet met hyperandrogenisme
- Laaggradige ontstekingen
- Verhoogde stresslevels
- Hypothyreoidisme
Soms spelen meerdere van deze factoren een rol in het verergeren van jouw klachten.
Aan de hand van jouw klachtenpatroon, al dan niet aangevuld met bloedonderzoek vanuit jouw (huis)arts, stellen we samen met jou een behandelplan op. Ons startpunt is jouw huidige voeding- en leefstijlpatroon. Wij weten namelijk dat als je echt je voeding- en leefstijl blijvend wilt veranderen, het slimmer is dit stap-voor-stap te doen. We gaan samen met jou opzoek naar de makkelijkste veranderingen in jouw voeding- en leefstijlpatroon en bouwen van daaruit verder uit. Zo wordt het dus geen dieet, maar maak je stap voor stap veranderingen. Wij geven alleen op de wetenschap gebaseerde adviezen. Daarvan weten we namelijk dat ze de grootste impact zullen leveren.
Wat kun je doen om je PCOS te verbeteren of te verhelpen?
De behandeling hangt af van je symptomen, je leeftijd en of je een kinderwens hebt. Wijzigingen in levensstijl, waaronder veranderingen in het voedingspatroon, de juiste manier van lichaamsbeweging, voldoende slaap en ontspanning zijn de pijlers die belangrijk zijn in jouw behandeling. Indien je te zwaar bent, kan een beetje afvallen – zelfs 5% tot 10% van het gewicht – ervoor zorgen dat je je niet alleen beter voelt, maar ook dat bijvoorbeeld de insulinegevoeligheid wordt verbeterd en soms ook de menstruatiecyclus verbeterd.
75% van alle vrouwen met PCOS zijn insulineresistent. Dat betekent dat jouw cellen ongevoelig zijn voor het hormoon insuline. Dan kan jij dus de energie uit je voeding niet opslaan in de cellen. In dat geval is het stabiliseren van het insulinegehalte door een verandering van je levensstijl een van de eerste stappen die we gaan ondernemen, al dan niet in aanvulling met medicatie voorgeschreven door jouw arts.
Kennismaken?
Het is altijd een goed idee om te starten met het verbeteren van je levensstijl. Mocht je hier hulp bij nodig hebben, of wel een steuntje in de rug kunnen gebruiken, laat ons je dan helpen. Wij worden volledig of deels vergoed door jouw zorgverzekering. Plan een gratis telefonisch kennismakingsgesprek om meer over jezelf te vertellen en alle vragen te stellen over ons aanbod.