PCOS en de pil: wetenschappelijke richtlijnen voor het verminderen van je klachten
Heb jij het polycysteus ovarium syndroom (PCOS) en ben je op zoek naar informatie over de rol van de pil in de behandeling van deze aandoening? De European Society of Human Reproduction and Embryology (ESHRE) biedt evidence-based richtlijnen die helpen om de verschillende behandelopties te begrijpen. In deze blog bespreken we hoe de anticonceptiepil kan helpen bij het verminderen van klachten bij PCOS. Daarnaast bespreken we ook de mogelijke nadelige klachten die je kunt ervaren door het gebruik van de pil en als je stopt met de pil.
PCOS & de pil
PCOS is een aandoening gekenmerkt door symptomen zoals een onregelmatige menstruatiecyclus, overmatige haargroei, acne en/of vruchtbaarheidsproblemen. De herziene internationale richtlijnen uit 2023 beschrijven dat de gecombineerde hormonale anticonceptiepil kan worden aangeraden bij vrouwen met PCOS. De hormonale anticonceptiepil kan bepaalde hormonen (kunstmatig) beïnvloeden, wat gunstig kan zijn als er sprake is van PCOS. Zo ervaren sommige vrouwen bij het gebruik van de anticonceptiepil minder last van androgene klachten: overmatige haargroei- of haarverlies of acne. De pil doet overiegns niet voor de risico’s die je meer loop tmet PCOS zoals diabetes type 2 en complicaties tijdens een zwangerschap.
Persoonlijke ervaring
Sommige vrouwen geven aan zich (op bepaalde momenten prettig) te voelen bij de anticonceptiepil en andere vrouwen geven aan zich minder prettig te voelen bij het gebruik van de anticonceptiepil. Dit is lastig te onderbouwen. Het wel of niet (willen) gebruiken van de hormonale anticonceptiepil is dus ook sterk een persoonlijke voorkeur. We hebben voor wie daar behoefte aan heeft een dagboek template om je klachten rondom de cyclus bij te houden. Hier kun je ons naar vragen tijdens onze begeleiding van het 1:1 personal PCOS plan (zie alinea ‘leven met PCOS’).
De pil en menstruatie bij PCOS
PCOS kenmerkt zich bij veel vrouwen door onregelmatige of afwezige menstruaties, wat kan leiden tot gezondheidsrisico’s zoals verdikking van het baarmoederslijmvlies. De pil zorgt niet voor een echte menstruatie, maar zal wel het baarmoederslijmvlies dun houden zodat dit zich niet ongewenst gaat ophopen.
Mag je de pil doorslikken bij PCOS?
Je mag de pil gewoon doorslikken, dus je hoeft niet per se een bloeding te hebben. Het doorslikken van de pil leidt vaak ook tot minder vrij testosteron en soms ook hogere SHBG-levels (Sex Hormone Binding Globulin). Hierdoor komen mannelijke hormonale klachten vaak minder tot uiting. Blijft je menstruatie uit terwijl je de pil niet gebruikt of doorslikt? Lees dan onze blog over menstruatie en PCOS!
Welke pil is geschikt?
In de internationale behandelrichtlijnen wordt de combinatiepil beschreven. Dit omdat deze zowel zinvol zijn bij een uitblijvende menstruatie en helpt bij het beheersen van androgeen-gerelateerde symptomen zoals acne en hirsutisme (overmatige haargroei). Voorbeelden van dergelijke pillen zijn combinatiepillen zoals ethinylestradiol/levonorgestrel (bijvoorbeeld Microgynon, Stediril). Het is belangrijk om deze keuze te maken in overleg met een arts die rekening houdt met je specifieke symptomen en je gezondheidsgeschiedenis.
PCOS symptomen na stoppen met de pil
Het kan gebeuren dat je oorspronkelijke PCOS-symptomen terugkeren na het stoppen met de pil. Dit zijn vaak mannelijke hormonale klachten die terugkeren, zoals overmatige haargroei, acne en onregelmatige menstruaties. Aan de andere kant horen we ook ervaringsverhalen waarin vrouwen aangeven zich juist prettiger te voelen na het stoppen met de pil, omdat ze aangeven bij gebruik van de pil meer stemmingswisselingen te ervaren. Dit maakt ook dat wij hierin geen advies kunnen geven.
Het is dus uiteindelijk heel persoonlijk en hangt af van je situatie, je klachten, medische (voor)geschiedenis, mate van seksuele activiteit en wat je zelf belangrijk vindt. Dat moet gaan in overleg met een arts. De pil valt onder medicatie dus een diëtist, coach, voedingskundige, orthomoleculair therapeut of andere therapeut die géén arts is mag nooit advies geven over wel of niet gebruik van de pil! Een zorgvuldige planning en overleg met je (huis)arts is dus essentieel als het gaat om het gebruik van de pil.
Leven met PCOS met en zonder de pil
Het gebruik van de anticonceptiepil voor PCOS is een persoonlijke keuze en moet afgestemd zijn op je levensstijl, symptomen en eventuele plannen voor zwangerschap. Sommige vrouwen ervaren significante verbeteringen in hun symptomen, terwijl anderen kiezen voor alternatieve behandelingen vanwege contra-indicaties of persoonlijke voorkeuren. Dit maakt ook dat wij hierin geen advies kunnen geven. Dat moet gaan in overleg met een arts. Een zorgvuldige planning en overleg met je (huis)arts zijn essentieel om een gezonde overgang en continu beheer van PCOS te waarborgen.
Wat kun je nog meer doen buitenom de pil?
De pil kan heel fijn zijn bij het beheersen van PCOS klachten. Echter zal de pil de risico’s op gezondheidsaandoeningen die je loopt met PCOS niet verlagen. Daarom staat in de behandelrichtlijnen ook beschreven dat elke vrouw met PCOS óók met behulp van een diëtist naar haar voeding & leefstijl dient te kijken. Met de juiste gecombineerde behandeling en ondersteuning kun je een fijn leven leiden, ondanks de uitdagingen. Zo kun je minder last hebben van je symptomen, de risicofactoren verlagen en je algehele kwaliteit van leven verbeteren.
Wil je effectief omgaan met je PCOS? Het Personal PCOS Plan kan helpen! Boek nu een gratis kennismakingsgesprek voor meer informatie en ontdek hoe ons programma jou kan ondersteunen bij het leven met PCOS.
Conclusie: PCOS en de pil
Het gebruik van de pil kan een effectieve optie zijn voor het verminderen van klachten bij PCOS, maar de beslissing moet genomen worden door een huisarts of gynaecoloog. De internationale-richtlijnen benadrukken het belang van een individueel behandelplan, gebaseerd op uitgebreide diagnostische evaluatie en persoonlijke voorkeuren. Overleg dus altijd met een arts voordat je beslist om wel of niet de pil te nemen, vooral bij een complexe aandoening zoals PCOS.
Wil je effectief leren omgaan met je PCOS? Boek dan nu een gratis kennismakingsgesprek om te bespreken of het 1:1 personal PCOS plan wat voor jou is.
Bronnen:
(1). Raps, M., Helmerhorst, F., Fleischer, K., Thomassen, S., Rosendaal, F., Rosing, J., Ballieux, B., & VAN Vliet, H. (2012). Sex hormone-binding globulin as a marker for the thrombotic risk of hormonal contraceptives. Journal of thrombosis and haemostasis : JTH, 10(6), 992–997.
(2). MedPage Today, “Birth Control Pills May Produce Protracted Effects on Testosterone Levels”, MedPage Today, jan. 2006
(3). InsideTracker, “A Surprising Way Birth Control Affects Your Health and Hormones”, InsideTracker Blog, sep. 2021
(4) European Society of Human Reproduction and Embryology (ESHRE), “Polycystic Ovary Syndrome (PCOS) guidelines,” ESHRE PCOS Guidelines.
https://www.eshre.eu/Guidelines-and-Legal/Guidelines/Polycystic-Ovary-Syndrome
(5) Marijke Vroomen Durning, R.N., “How Hormonal Contraception Works,” HealthyWomen, 16 August 2023. Beschikbaar op HealthyWomen.
